બન્ને ઉદ્યોગપતિને ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ગવર્નમેન્ટ એફિશિયન્સની જવાબદારી

અમેરિકન પ્રમુખની ચૂંટણીમાં જીત મેળવનાર ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ વર્ષ 2025માં 20 જાન્યુઆરીએ ફરી એકવાર પ્રમુખ તરીકે શપથ લેશે. તેમણે પોતાની સરકારને અસરકારક અને કાર્યક્ષમ બનાવવા માટે અત્યારથીજ ઘણા મહત્વપૂર્ણ નિર્ણયો લેવાનું શરૂૂ કરી દીધું છે. આ મામલે ટ્રમ્પે ઈલોન મસ્ક અને ભારતીય મૂળના વિવેક રામાસ્વામીને ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ગવર્નમેન્ટ એફિશિયન્સી (ઉજ્ઞૠઊ)ની જવાબદારી સોંપી છે. ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ગવર્નમેન્ટ એફિશિયન્સી (ઉજ્ઞૠઊ) નો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય સરકારી કામગીરીમાં સુધારો કરવાનો, અમલદારશાહીમાં ઘટાડો કરવાનો અને ફેડરલ એજન્સીઓના માળખામાં ફેરફાર કરવાનો છે.

ટ્રમ્પના જણાવ્યા અનુસાર, આ વિભાગ સરકારી સંસાધનોનો દુરુપયોગ રોકવા, બિનજરૂૂરી ખર્ચ ઘટાડવા અને બિનજરૂૂરી નિયમોને દૂર કરવા માટે કામ કરશે. ટ્રમ્પે આ નિર્ણયને તેમના સેવ અમેરિકા મૂવમેન્ટનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ ગણાવ્યો છે અને કહ્યું કે આ સંભવિત રીતે અમારા સમયનો મેનહેટ્ટન પ્રોજેક્ટ બની શકે છે. ટેસ્લા અને સ્પેસએક્સના વડા ઈલોન મસ્ક અને ભારતીય મૂળના ઉદ્યોગપતિ અને ઉદ્યોગસાહસિક વિવેક રામાસ્વામીને ઉજ્ઞૠઊ વિભાગની જવાબદારી સોંપવામાં આવી છે. પોતાની નવીન અને અસરકારક વિચારસરણી માટે જાણીતા ઈલોન મસ્ક આ વિભાગમાં ટેક્નોલોજી અને ટેક્નોલોજી આધારિત સુધારા પર કામ કરશે, જેથી સરકારી સેવાઓને વધુ કાર્યક્ષમ અને પારદર્શક બનાવી શકાય. સ્વચ્છ વિચારો અને વ્યવસાય કૌશલ્ય માટે જાણીતા, વિવેક રામાસ્વામી સરકારી ખર્ચમાં કાપ મૂકવા અને એજન્સીઓનું પુનર્ગઠન કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે.

વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી 16-21 નવેમ્બર સુધી ત્રણ દેશોની મુલાકાતે જશે. આ દરમિયાન તે G-20 સમિટમાં ભાગ લેવા માટે બ્રાઝિલ પણ જશે. વિદેશ મંત્રાલયે મંગળવારે આ માહિતી આપી છે. G-20 સમિટ દરમિયાન મોદી ઘણા નેતાઓને મળે તેવી શક્યતા છે. વિદેશ મંત્રાલયે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે, વડાપ્રધાન બ્રાઝિલના રાષ્ટ્રપતિ લુઇઝ ઇનાસિયો લુલા દા સિલ્વા દ્વારા આયોજિત G-20 સમિટમાં ભાગ લેવા માટે 18-19 નવેમ્બરના રોજ રિયો ડી જાનેરોની મુલાકાત લેશે.

PM મોદી જી-20 સમિટમાં ભાગ લેવા બ્રાઝિલ જશે
નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ભારત બ્રાઝિલ અને દક્ષિણ આફ્રિકા સાથે G-20 “ટ્રોઇકા” નો ભાગ છે અને G-20 સમિટમાં ચર્ચામાં સક્રિયપણે યોગદાન આપી રહ્યું છે. વિદેશ મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે, “સમિટ દરમિયાન, વડા પ્રધાન વૈશ્વિક મહત્વના વિવિધ મુદ્દાઓ અને ‘G-20 નવી દિલ્હી લીડર્સ ડિક્લેરેશન’ અને ‘વૉઇસ ઑફ ધ ગ્લોબલ સાઉથ સમિટ’ પર ભારતની સ્થિતિ રજૂ કરશે. છેલ્લા બે વર્ષનાં પરિણામોની ચર્ચા કરશે.

7 વર્ષ પછી PM નાઈજીરિયા જઈ રહ્યા છે
નાઈજીરીયાના રાષ્ટ્રપતિ બોલા અહેમદ ટીનુબુના આમંત્રણ પર વડાપ્રધાન મોદી 16-17 નવેમ્બરના રોજ નાઈજીરીયાની મુલાકાત લેશે. નિવેદન અનુસાર, 17 વર્ષમાં ભારતીય વડાપ્રધાનની નાઈજીરિયાની આ પ્રથમ મુલાકાત હશે. “મુલાકાત દરમિયાન,વડા પ્રધાન ભારત અને નાઇજીરીયા વચ્ચે વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીની સમીક્ષા કરશે અને દ્વિપક્ષીય સંબંધોને વધારવાની તકો અંગે ચર્ચા કરશે,”

1968 પછી ભારતના વડાપ્રધાનની ગુયાનાની પ્રથમ મુલાકાત
ગયાના પ્રમુખ મોહમ્મદ ઈરફાન અલીના આમંત્રણ પર મોદી 19-21 નવેમ્બર સુધી ગુયાનાની સરકારી મુલાકાત લેશે. નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, 1968 પછી ભારતીય વડાપ્રધાનની આ પહેલી મુલાકાત હશે, જ્યારે મોદી જ્યોર્જટાઉનમાં બીજા CARICOM-ઈન્ડિયા સમિટમાં ભાગ લેશે અને આ ક્ષેત્ર સાથે ભારતના સંબંધોને વધુ ઉજાગર કરશે , CARICOM સભ્ય દેશોના નેતાઓ સાથે બેઠકો યોજવામાં આવશે. મોટી વાત એ છે કે ગયાનામાં લગભગ 40 ટકા વસ્તી ભારતીયો છે. વસાહતી સમયગાળા દરમિયાન, ભારત અને ગયાના બંને બ્રિટિશ સામ્રાજ્યનો ભાગ હતા.

વિદેશી રોકાણકારોનું સતત વેચાણ મુખ્ય કારણ, વ્યાજદરો મામલે આરબીઆઈના મૌનથી ચિંતા

ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ અમેરિકા પરત ફર્યા છે અને ફેડરલ રિઝર્વ પણ ફુગાવાને અંકુશમાં લેવા માટે વ્યાજદરમાં ઘટાડો કરી રહ્યું છે, પરંતુ આ બધું હોવા છતાં ભારતીય શેરબજારમાં સતત ઘટાડો અટકી રહ્યો નથી. સેન્સેક્સમાં ઘટાડાનો સિલસિલો ચાલુ છે સોમવારે બજારની ખરાબ શરૂૂઆત પહેલા 8મી નવેમ્બરે શેરબજાર ઘટાડા સાથે બંધ થયું હતું. સેન્સેક્સ 55 પોઈન્ટના ઘટાડા સાથે 79,486 પર બંધ થયો હતો, જ્યારે નિફ્ટી પણ 51 પોઈન્ટના ઘટાડા સાથે. શેરબજારમાં લાંબા સમયથી ચાલી રહેલા ઘટાડાને કારણે નિફ્ટીએ 26000ની સપાટી વટાવી દીધી હતી, હવે તે ઘટીને 24000ની આસપાસ ટ્રેડ કરી રહ્યો છે.

અમેરિકી ચૂંટણીના પરિણામો કે વ્યાજદરમાં ઘટાડા જેવા સમાચાર પણ બજારમાં વેચવાલી અટકાવી શકતા નથી. ખરેખર, બજારમાં ઘટાડાનું મુખ્ય કારણ સંસ્થાકીય વિદેશી રોકાણકારોનું વેચાણ છે. શેરબજારમાં આ ઘટાડાનું સૌથી મોટું કારણ એફઆઈઆઈ એટલે કે સંસ્થાકીય વિદેશી રોકાણકારોનું વેચાણ છે. તાજેતરના દિવસોમાં, વિદેશી રોકાણકારો સતત તેમના નાણાં બજારમાંથી પાછા ખેંચી રહ્યા છે. છેલ્લા ઘણા દિવસોથી શેરબજારમાં એફઆઈઆઈની વેચવાલી જોવા મળી રહી છે. તેના વેચાણનો આંકડો રૂૂ.1 લાખ કરોડને પાર કરી ગયો છે. એનએસઈ લિસ્ટેડ કંપનીઓમાં વિદેશી રોકાણકારોનો હિસ્સો છેલ્લા મહિનામાં એટલે કે ઓક્ટોબરમાં ઘટીને 15.98 ટકા થયો હતો, જે 12 વર્ષમાં સૌથી ખરાબ છે.

બજારના ઘટાડા પાછળ વિદેશી રોકાણકારો ઉપરાંત અન્ય કારણો પણ છે જે તેને વધવા દેતા નથી. એક મોટું કારણ કંપનીઓના ત્રિમાસિક પરિણામો છે. ઘણી મોટી કંપનીઓના ખરાબ પરિણામોના કારણે બજાર પર દબાણ છે. વિદેશી રોકાણકારો દ્વારા વેચવાલી સિવાય આરબીઆઈના મૌનથી રોકાણકારોનું ટેન્શન વધી ગયું છે. ફેડરલ રિઝર્વ દ્વારા વ્યાજ દરોમાં ઘટાડો કરવામાં આવ્યો હોવા છતાં, આરબીઆઈ દ્વારા તે સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યું નથી કે વ્યાજ દરોમાં ઘટાડો થશે કે નહીં. આવી સ્થિતિમાં રોકાણકારોમાં મૂંઝવણ છે.

ચીનનું મોટું પગલું
આ બધાની વચ્ચે ચીને પણ છેલ્લી ઘડીએ મોટું પગલું ભર્યું છે. ચીને રોકાણકારોને આકર્ષવા માટે મોટા રાહત પેકેજની જાહેરાત કરી છે. ચીન સરકાર 10 લાખ કરોડ રૂૂપિયાના વધારાના રાહત પેકેજની જાહેરાત કરે તેવી અપેક્ષા છે. જો ચીન વધારાના રાહત પેકેજની જાહેરાત કરે છે તો ભારતીય શેરબજારની સ્થિતિ બગડી શકે છે. વિદેશી રોકાણકારો ચીન તરફ વળી શકે છે. જેના કારણે બજારમાં વેચવાલી થઈ શકે છે.