હાઇકોર્ટના ચીફ જસ્ટિસ સુનિતા અગ્રવાલની ટ્રાન્સફર કરવા માગણી

એડવોકેટ્સ એસોસિએશનની અસાધારણ સામાન્ય સભામાં ઐતિહાસિક ઠરાવ

ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશ સંજીવ ખન્નાને ઠરાવની નકલ મોકલાશે, રોસ્ટર ફેરફારનો વિવાદ વકર્યો

ગુજરાત હાઈકોર્ટ એડવોકેટ્સ એસોસિએશને હાઈકોર્ટના મુખ્ય ન્યાયાધીશ સુનિતા અગ્રવાલના ટ્રાન્સફરની માંગ કરવા નિર્ણય કર્યો છે. એડવોકેટ્સ એસોસિએશને 17મી ફેબ્રુઆરીએ મળેલ અસાધારણ સામાન્ય સભામાં આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. જેમાં ગુજરાત હાઈકોર્ટ એડવોકેટ્સ એસોસિએશન દ્વારા પત્ર લખીને માંગ કરવામાં આવશે.ગુજરાત હાઈકોર્ટ એડવોકેટ્સ એસોસિએશન ઠરાવ મુજબ બાર બોડીએ ઠરાવ કર્યો છે કે, ગૃહ કાયદાના માળખામાં માનનીય મુખ્ય ન્યાયાધીશના ટ્રાન્સફરની માંગ સહિત યોગ્ય પગલાં લેવાનો પણ સંકલ્પ કર્યો છે, જેથી ન્યાયતંત્રમાં અરજદારો અને જનતાનો વિશ્વાસ પુન:સ્થાપિત થાય અને ભવિષ્યમાં આવી પ્રથાઓ ફરી ન બને તે સુનિશ્ચિત કરી શકાય . ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશ સંજીવ ખન્નાને વર્તમાન ઠરાવની નકલ મોકલવાનો નિર્ણય લેતા એસોસિએશને સર્વસંમતિથી નિર્ણય લીધો છે કે તાજેતરની ઘટના જેના કારણે ન્યાય વહીવટની છબી ખરાબ થઈ છે.

તેના સંદર્ભમાં સીજેઆઇ અને સુપ્રીમ કોર્ટના અન્ય કોલેજિયમ ન્યાયાધીશોને રજૂઆત કરવામાં આવશે.એસોસિએશને હાઈકોર્ટને લગતી તાજેતરની ઘટનાઓની ચર્ચા કરવા માટે એક બેઠક બોલાવી હતી. રોસ્ટરમાં અચાનક ફેરફારના સંદર્ભમાં નોંધાયેલી તાજેતરની ઘટનાઓ અંગે ચર્ચા કરવા અને યોગ્ય ઠરાવ પસાર કરવા માટે આ બેઠક બોલાવવામાં આવી હતી, જેને વરિષ્ઠ વકીલ અસીમ પંડ્યાએ પ્રમુખ ૠઇંઅઅ બ્રિજેશ ત્રિવેદીને સંબોધિત કરેલા તેમના પત્રમાં પણ હાઇલાઇટ કરવામાં આવી હતી. બેઠક દરમિયાન સિનિયર એડવોકેટ યતિન ઓઝાએ સૂચન કર્યું હતું કે સામાન્ય સભામાં આવા મુદ્દાઓની ચર્ચા થવી જોઈએ નહીં.

ઉલ્લેખનીય છે કે, વરિષ્ઠ વકીલ અસીમ પંડ્યાએ પણ બાર પ્રમુખને પત્ર લખીને બેઠક બોલાવી હતી, જેમાં જણાવ્યું હતું કે ચીફ જસ્ટિસ દ્વારા ગુજરાત હાઇકોર્ટના એક ચોક્કસ ન્યાયાધીશ પાસેથી કોર્ટના તિરસ્કાર સંબંધિત કામ અચાનક છીનવી લેવા અને તે કામ બીજી બેન્ચમાં ટ્રાન્સફર કરવાની અને બીજી ઘટના જેમાં એક સ્વતંત્ર ન્યાયાધીશ જે એક જજ તરીકે બેસેલા હતા તેમને 2 ન્યાયાધીશોની બેન્ચમાં બેસવા માટે ફોજદારી કેસ સંભાળવા માટે કોસ્મેટિક ફેરફાર સાથે સંપૂર્ણ નવા રોસ્ટરને સૂચિત કરવાની ઘટનાએ બારના સભ્યો માટે પ્રશ્નો ઉભા કર્યા હતા કે શું આવા નિર્ણયોને સહન કરવા જોઈએ કે વાંધો ઉઠાવવો જોઈએ.પંડ્યાએ કહ્યું છે કે આ ઘટનાઓ નાગરિકોના મૂળભૂત અધિકારો, કાયદાના શાસન અને ન્યાયતંત્રની સ્વતંત્રતા પર દૂરગામી અસર કરે છે. તેમણે કહ્યું કે જ્યારે એક ન્યાયાધીશ અદાલતના તિરસ્કારના આરોપનો સામનો કરી રહેલા ઉદ્ધત સરકારી અધિકારીઓ સામે ખૂબ જ ગુસ્સે હતા અને જેઓ તિરસ્કાર અધિકારક્ષેત્ર દ્વારા કોર્ટના આદેશોનો અમલ કરવામાં તત્પર હતા, ત્યારે બીજા ન્યાયાધીશ પોલીસ દ્વારા નાગરિક વિવાદને લગતી અરજીઓ સ્વીકારવામાં તેની સત્તાનો દુરુપયોગ અને પોલીસ તંત્ર દ્વારા પક્ષકારો પર તેમના વિવાદોનું સમાધાન કરવા દબાણ કરવા અંગે આકરી ટિપ્પણીઓ કરી રહ્યા હતા.

નોંધનીય છે કે, 1 ફેબ્રુઆરીના ન્યાયાધીશોની બેઠક યાદી મુજબ, ન્યાયાધીશ સંદીપ ભટ્ટ 2022 થી કલમ 482 ઈઙિઈ (રદ કરવાની અરજીઓ) હેઠળ દાખલ કરાયેલી વિવિધ ફોજદારી અરજીઓ અને 1 જુલાઈ, 2024 થી કલમ 528 ઇગજજ હેઠળની અરજીઓ તેમજ ભારતના બંધારણની કલમ 226 અને 227 હેઠળ વિશેષ ફોજદારી અરજીઓ (રિટ અરજીઓ)ની સુનાવણી કરી રહ્યા હતા. 14 ફેબ્રુઆરીના બેઠક યાદી મુજબ,સોમવારથી અમલમાં આવતા, હવેથી ન્યાયાધીશ ભટ્ટ ડિવિઝન બેન્ચમાં અટકાયતના કેસ, ફોજદારી સજાની અપીલ અને ફોજદારી વૃદ્ધિ અપીલોની સુનાવણી કરી રહ્યા છે.

કાયદાના પ્રસ્તાવ પર કોઈ વિવાદ નથી કે મુખ્ય ન્યાયાધીશ રોસ્ટરના માસ્ટર છે અને તેઓ ન્યાયના વહીવટના હિતમાં કોઈપણ ન્યાયાધીશને કોઈપણ કાર્ય સોંપવાનો હકદાર છે. પ્રશ્ન એ છે કે જ્યારે કોઈ ન્યાયાધીશનો ચોક્કસ કાર્ય અચાનક તેમની પાસેથી છીનવી લેવામાં આવે છે અને બીજી બેન્ચને સોંપવામાં આવે છે અથવા સમગ્ર કાર્યાલયને ફરીથી સૂચિત કરવામાં આવે છે, જેમાં ફક્ત એક કોસ્મેટિક ફેરફાર સાથે જજને પૂછવામાં આવે છે. જેમણે ગુમ થયેલી ફાઇલો માટે હાઇકોર્ટ રજિસ્ટ્રીની અને લાગુ ફોજદારી કાયદાની જોગવાઈઓનું ઉલ્લંઘન કરીને સિવિલ વિવાદોના સમાધાન માટે પોલીસ મશીનરીનો દુરુપયોગ કરવા બદલ ખુલ્લેઆમ ટીકા કરી હતી.

તો શું તે સંસ્થાની ન્યાયિક સ્વતંત્રતા માટે સારું છે? હવે એક થવાનો અને સ્વતંત્ર ન્યાયાધીશને કેસની સુનાવણી દરમિયાન અથવા લેખિત આદેશમાં વ્યક્ત કરાયેલા ન્યાયિક મંતવ્યોના કારણે આપવામાં આવેલા અન્યાયી વર્તન સામે ઊભા રહેવાનો સમય આવી ગયો છે. સંબંધિત અધિકારી, ફરિયાદી અથવા વકીલને તક આપ્યા વિના કોર્ટ દ્વારા પસાર કરાયેલા આદેશમાં અધિકારી, ફરિયાદી અથવા વકીલના વર્તનની અન્યાયી ટીકા રદબાતલ છે અને તેને યોગ્ય ન્યાયિક મંચમાંથી ટિપ્પણીઓ કાઢી નાખીને સુધારી શકાય છે. પરંતુ જે ન્યાયાધીશ આવી ટિપ્પણી કરે છે તેમની સાથે અન્યાયી વર્તન કરી શકાતું નથી, તેમનો કાર્યભાર બીજી બેન્ચને સોંપીને અથવા તેમને સિંગલ જજ તરીકે બેઠેલા 2 જજોની બેન્ચમાં બીજા જજ તરીકે બેસાડીને પત્રમાં જણાવાયું છે.

એડવોકેટ્સ એસોસિએશનના બાર પ્રમુખની મુખ્ય ન્યાયાધીશની બેન્ચ સાથે ઉગ્ર બોલાચાલી પણ થઈ હતી, ત્યારબાદ બેન્ચે તેમના વર્તનની નિંદા કરી હતી. ત્યારબાદ કોર્ટે રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા આ ઘટના પર દિલગીરી વ્યક્ત કર્યા બાદ તેમના વર્તન પરની પોતાની ટિપ્પણી કાઢી નાખી હતી.

ચીફ જસ્ટિસ લાંબો સમય રજા પર જતા તર્ક વિતર્ક
હાઇકોર્ટના જજીસનું એક પછી એક અચાનક રોસ્ટર બદલી નાંખવાના નિર્ણયને લઇ વિવાદ થયા બાદ અને ગુજરાત હાઇકોર્ટના ચીફ જસ્ટિસ સુનિતા અગ્રવાલની બદલી કરવા માટે વકીલ મંડળ દ્વારા ઠરાવ પસાર કર્યા બાદ એક મહત્વના ઘટનાક્રમમાં ચીફ જસ્ટિસ આજે તા.18મી ફેબુ્રઆરીથી તા.2 જી માર્ચ, 2025 સુધી રજા પર ઉતરી ગયા હતા. તેથી ભારતના રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા હાઇકોર્ટના સિનિયર જસ્ટિસ બીરેન વૈષ્ણવને તેમના સ્થાને કાર્યકારી મુખ્ય ન્યાયમૂર્તિ તરીકેનો પદભાર સોંપવામાં આવ્યો છે.બીજીબાજુ, ચીફ જસ્ટિસ સુનિતા અગ્રવાલ રજા પર ઉતરી જતાં તાજેતરના વિવાદને લઇ રજા પર ઉતર્યા છે કે, અંગત કારણોસર રજા પર ઉતર્યા છે તે સહિતની વાતોને લઇ હાઇકોર્ટ વર્તુળમાં ખાસ કરીને વકીલઆલમમાં નવી ચર્ચા શરૃ થઇ હતી. કારણ કે, હાઇકોર્ટ એડવોકેટ્સ એસોસીએશન તરફથી તેમની અન્યત્ર ટ્રાન્સફર કરવા ઉગ્ર માંગણી કરવામાં આવી છે, તેથી વકીલ આલમ સહિત ગુજરાતના ન્યાયતંત્રમાં ચીફ જસ્ટિસ સુનિતા અગ્રવાલના આ પ્રકારે અને આટલા બધા દિવસોની રજા પર ઉતરી જવાને લઇ અનેક તર્ક વિતર્ક પણ થઇ રહ્યા છે.