2020નું પેટ્રોલિંગ ફરીથી આવશે… ભારત-ચીન સરહદ કરાર પર જયશંકરનું મોટું નિવેદન

ચીન અને ભારત વચ્ચે વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા (LAC)ને લઈને એક મોટી સમજૂતી થઈ છે. આ પછી વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે કહ્યું કે બંને દેશ 2020માં પેટ્રોલિંગ પર પાછા ફરશે. તેમણે એ પણ જણાવ્યું કે કેવી રીતે ફરી એકવાર ભારત અને ચીન વચ્ચે પેટ્રોલિંગને લઈને સમજૂતી થઈ.

વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે કહ્યું કે, ભારતીય અને ચીની સૈનિકો ફરી એકવાર તે રીતે પેટ્રોલિંગ શરૂ કરી શકશે જેવી રીતે તેઓ મે 2020માં સરહદી તણાવ શરૂ થયા પહેલા કરતા હતા. વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકર પહેલા વિદેશ સચિવ વિક્રમ મિસરીએ જાહેરાત કરી હતી કે ભારત અને ચીન હિમાલયમાં વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા (LAC) પર પેટ્રોલિંગ શરૂ કરશે. અહેવાલ મુજબ આ કરાર ડેપસાંગ અને ડેમચોક વિસ્તારોમાં પેટ્રોલિંગ સાથે સંબંધિત છે. આ પોઈન્ટ્સ પર પેટ્રોલિંગ શરૂ થઈ ગયું છે અને બંને દેશો તેમના સૈનિકોને પાછા હટાવવાનું શરૂ કરશે.

2020ની સ્થિતિમાં પાછા આવશે
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ બ્રિક્સ સમિટ દરમિયાન દ્વિપક્ષીય વાતચીત કરી શકે છે. દરમિયાન આ મહત્વની સમજૂતી થઈ છે. વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે કહ્યું કે, અમે પેટ્રોલિંગ પર સંમત થયા છીએ. અમે એક સમજૂતી પર પહોંચી ગયા છીએ અને અમે બંને દેશો વચ્ચેની સ્થિતિ પર પાછા આવીશું જેવી કે તે વર્ષ 2020 માં હતી. વિદેશ મંત્રી જયશંકરે કહ્યું કે, વર્ષ 2020 પછી બંને દેશો વચ્ચે ઘણા કારણોસર તણાવ ઉભો થયો હતો, તેઓએ અમને બ્લોક કર્યા હતા અને અમે તેમને બ્લોક કરી દીધા હતા, પરંતુ હવે ફરી એકવાર અમે સમજૂતી પર પહોંચી ગયા છીએ.

સમજૂતી કેવી રીતે થઈ?
વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે જણાવ્યું કે બંને દેશો વચ્ચે કેવી રીતે સમજૂતી થઈ? તેમણે કહ્યું, ધીરજ અને કૂટનીતિના કારણે આ સમજૂતી થઈ છે. તેમણે કહ્યું, ઘણી વખત લોકોએ ચીન સાથે વાત કરવાનું લગભગ છોડી દીધું હતું, પરંતુ અમે સપ્ટેમ્બર 2020થી ચીન સાથે વાત કરી રહ્યા છીએ. અમે ચીન સાથેની વાટાઘાટોની સમગ્ર પ્રક્રિયા દરમિયાન ખૂબ જ ધીરજ રાખી.

આ સમજૂતીના મહત્વ વિશે વાત કરતા વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું કે, સૌથી મહત્વની વાત એ છે કે જો બંને દેશો વચ્ચે સમજૂતી થાય છે, તો તે બંને દેશો વચ્ચેની ઘણી સમજૂતીઓનો આધાર બની જાય છે. તે સરહદ પર શાંતિનો આધાર પણ બનાવે છે. તેમણે કહ્યું કે, જો બંને દેશો વચ્ચે સરહદ પર શાંતિ નહીં હોય તો દ્વિપક્ષીય સંબંધો કેવી રીતે સુધરશે. ચીન અને ભારત વચ્ચેના વેપારને લઈને વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું કે, LAC પર આ સમજૂતી હમણાં જ થઈ છે. હું એટલી ઝડપથી કહી શકતો નથી કે આનાથી ધંધાને પણ અસર થશે.

શું હતો વિવાદ?
29 ઓગસ્ટના રોજ બેઈજિંગમાં ચીન અને ભારત વચ્ચે સરહદને લઈને બેઠક યોજાઈ હતી. બંને દેશો વચ્ચે LACને લઈને શરૂ થયેલા વિવાદનો ઉકેલ શોધવા અને મતભેદોનો અંત લાવવા માટે ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. આ પહેલા પણ વિદેશ મંત્રીએ 12 સપ્ટેમ્બરે જીનીવામાં આયોજિત સમિટ દરમિયાન કહ્યું હતું કે ભારત અને ચીન વચ્ચે 75% વિવાદ ઉકેલાઈ ગયો છે.

વર્ષ 2020માં ગલવાનમાં ચીન અને ભારત વચ્ચે અથડામણ થઈ હતી. જૂન મહિનામાં ગલવાનમાં થયેલી આ અથડામણમાં 20 ભારતીય જવાનો શહીદ થયા હતા. તે જ સમયે, 40 ચીની સૈનિકો માર્યા ગયા અથવા ઘાયલ થયા. ગલવાનમાં આ અથડામણ બાદ બંને દેશોના સંબંધો પર ખરાબ અસર પડી હતી.