રાષ્ટ્રીય
દેશમાં 2025થી શરૂ થશે વસ્તી ગણતરી,જાણો ક્યાં સુધી ચાલશે
વસ્તી ગણતરીને લઈને મોટા સમાચાર સામે આવ્યા છે. સરકારી સૂત્રોને ટાંકીને કહેવામાં આવ્યું છે કે આવતા વર્ષથી વસ્તી ગણતરી શરૂ થશે. વસ્તી ગણતરી 2025 થી શરૂ થશે અને 2026 સુધી ચાલુ રહેશે. વાસ્તવમાં વસ્તી ગણતરી 2021માં થવાની હતી. પરંતુ કોરોના મહામારીને કારણે તેને મોકૂફ રાખવી પડી હતી. કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે હવે વસ્તીગણતરીનું ચક્ર પણ બદલાશે.
દર 10 વર્ષે યોજાનારી આગામી વસ્તી ગણતરી હવે 2035માં થશે. અત્યાર સુધી, 1991, 2001, 2011ની જેમ દાયકાની શરૂઆતમાં દર દસ વર્ષે વસ્તી ગણતરી હાથ ધરવામાં આવતી હતી. પરંતુ હવે 2025 પછી, આગામી વસ્તી ગણતરી 2035, 2045, 2055માં થશે. વસ્તી ગણતરી પૂર્ણ થયા બાદ લોકસભા સીટોનું સીમાંકન શરૂ થશે. સીમાંકનની પ્રક્રિયા 2028 સુધીમાં પૂર્ણ થવાની સંભાવના છે.
સંપ્રદાયને લગતા પ્રશ્નો પણ પૂછવામાં આવશે
ઘણા વિરોધ પક્ષો તરફથી જાતિ ગણતરીની માંગ કરવામાં આવી રહી છે પરંતુ સરકારે હજુ સુધી આ અંગે કોઈ નિર્ણય લીધો નથી. વસ્તી ગણતરીમાં ધર્મ અને વર્ગ પૂછવામાં આવે છે. સામાન્ય, અનુસૂચિત જાતિ અને જનજાતિ ગણાય છે. આ વખતે લોકોને એ પણ પૂછી શકાય છે કે તેઓ કયા સંપ્રદાયના અનુયાયી છે. ઉદાહરણ તરીકે, કર્ણાટકમાં, લિંગાયતો, જેઓ સામાન્ય વર્ગના છે, તેઓ પોતાને એક અલગ સંપ્રદાય માને છે.
તેવી જ રીતે, અનુસૂચિત જાતિઓમાં પણ વિવિધ સંપ્રદાયો છે જેમ કે વાલ્મિકી, રવિદાસી, એટલે કે સરકાર ધર્મ, વર્ગ તેમજ સંપ્રદાયના આધારે વસ્તી ગણતરીની માંગ પર વિચાર કરી રહી છે.
વસ્તી ગણતરીનો ઇતિહાસ
ભારતમાં પ્રથમ વસ્તીગણતરી 1872 માં ગવર્નર-જનરલ લોર્ડ મેયોના શાસન દરમિયાન હાથ ધરવામાં આવી હતી. ભારતની પ્રથમ સંપૂર્ણ વસ્તી ગણતરી 1881માં કમિશનર ડબલ્યુ.સી. દ્વારા હાથ ધરવામાં આવી હતી. તેનું આયોજન પ્લોડેન દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું. આ પછી તે દર 10 વર્ષમાં એકવાર થતું હતું. જો કે થોડી વાર તેમાં ગેપ પણ જોવા મળ્યો હતો. સ્વતંત્ર ભારતની પ્રથમ વસ્તી ગણતરી 1951 માં હાથ ધરવામાં આવી હતી. આ પછી ભારતમાં છ વખત વસ્તી ગણતરી કરવામાં આવી.