કેન્દ્ર સરકાર આ મહિને એટલે કે ડિસેમ્બરમાં સોવરિન ગોલ્ડ બોન્ડ (SGBનો એક હપ્તો જાહેર કરશે અને તે બાદ ફેબ્રુઆરીમાં ફરી એકવાર બીજો હપ્તો જાહેર કરશે. આ ઉપરાંત, નાણા મંત્રાલયે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે FY24 ની શ્રેણી III માટે SGB માં સબ્સ્ક્રિપ્શન તારીખ 18-22 ડિસેમ્બર છે, જ્યારે શ્રેણી IV માટે સબ્સ્ક્રિપ્શન તારીખ 12-16 ફેબ્રુઆરી 2024 છે. જણાવી દઈએ કે, સિરીઝ Iનું સબ્સ્ક્રિપ્શન 19-23 જૂન દરમિયાન ખુલ્લું હતું અને સિરીઝ IIનું સબ્સ્ક્રિપ્શન 11-15 સપ્ટેમ્બર દરમિયાન ખુલ્લું હતું.

કોણ કરે છે SGBનું વેચાણ ?

AGBs ભારત સરકાર વતી રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) દ્વારા જારી કરવામાં આવે છે. SGB ​​ને અનુસૂચિત વાણિજ્યિક બેંકો (નાની ફાઇનાન્સ બેંકો, ચુકવણી બેંકો અને પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બેંકો સિવાય), સ્ટોક હોલ્ડિંગ કોર્પોરેશન ઓફ ઇન્ડિયા લિમિટેડ (SHCIL), ક્લિયરિંગ કોર્પોરેશન ઓફ ઇન્ડિયા લિમિટેડ (CCIL), નિયુક્ત પોસ્ટ ઓફિસો, નેશનલ સ્ટોક એક્સચેન્જ, ઇન્ડિયા લિમિટેડ દ્વારા મંજૂર કરવામાં આવે છે. અને બોમ્બે સ્ટોક એક્સચેન્જ લિમિટેડ દ્વારા વેચવામાં આવે છે.

શું છે SGBની કિંમત ?

SGBની કિંમત રૂ.માં નક્કી કરવામાં આવી છે. આ કિંમત ઈન્ડિયા બુલિયન એન્ડ જ્વેલર્સ એસોસિએશન લિમિટેડ (IBJA) દ્વારા સબ્સ્ક્રિપ્શન સમયગાળા પહેલાના અઠવાડિયાના છેલ્લા ત્રણ કામકાજના દિવસોના આધારે નક્કી કરવામાં આવે છે. 999 શુદ્ધતાનું સોનું બંધ થયું તે સરેરાશ કિંમત દ્વારા કિંમત નક્કી કરવામાં આવે છે.

ઓનલાઈન રોકાણકારોને સસ્તું મળે છે SGB

નાણા મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, જે રોકાણકારો ઓનલાઈન સબ્સ્ક્રાઇબ કરે છે અને ડિજિટલ મોડ દ્વારા ચૂકવણી કરે છે તેમના માટે SGBની ઈશ્યુ કિંમત 50 રૂપિયા પ્રતિ ગ્રામ ઘટાડવામાં આવશે.

રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા (આરબીઆઇ)ની એમપીસીએ ફરી એકવાર રેપો રેટ 6.5 % પર યથાવત રાખ્યો છે. આરબીઆઈ ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે એમપીસીની બેઠકમાં લેવાયેલા નિર્ણયની જાહેરાત કરતા આ જાહેરાત કરી હતી. 6થી 8 ડિસેમ્બર સુધી યોજાયેલી આ બેઠકમાં મોનેટરી પોલિસી કમિટી (એમપીસી)એ રેપો રેટને 6.5 % પર સ્થિર રાખવાનો નિર્ણય કર્યો હતો. આ નિર્ણય બાદ સતત પાંચમી વખત વ્યાજ દર યથાવત રાખવામાં આવ્યો છે.

નિષ્ણાતોને પણ છે અપેક્ષ

આરબીઆઈના આ નિર્ણય પહેલા નિષ્ણાતોનએ એવી પણ આશા વ્યક્ત કરી હતી કે, મોંઘવારી દર આરબીઆઈના અનુમાનની નજીક હોવાથી આરબીઆઈ ગવર્નર રેપો રેટને સ્થિર રાખવાનો નિર્ણય લેશે.

સરકારી ખર્ચથી રોકાણની ગતિ વધી

એમપીસીની બેઠકમાં લેવાયેલા નિર્ણયો અંગે માહિતી આપતા RBI ગવર્નરે જણાવ્યું હતું કે, સ્થાનિક માગને કારણે ભારતીય અર્થતંત્ર સતત વેગ પકડી રહ્યું છે. ઇનપુટ ખર્ચમાં ઘટાડાને કારણે મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટર મજબૂત થયું છે. સરકારી ખર્ચને કારણે રોકાણની ગતિ વધી છે. એગ્રો ક્રેડિટમાં વૃદ્ધિથી રિકવરીમાં સુધારો થવાની અપેક્ષા છે. છમાંથી પાંચ એમપીસી પક્ષો અનુકૂળ વલણ પાછું ખેંચવાની તરફેણ કરે છે. તમામ સભ્યો રેપો રેટને સ્થિર રાખવા સંમત થયા હતા.

નવેમ્બર-ડિસેમ્બરમાં ખાદ્ય પદાર્થોના ભાવમાં ચિંતાજનક વધારો

RBI ગવર્નરે કહ્યું કે, નવેમ્બર-ડિસેમ્બરમાં ખાદ્ય પદાર્થોના ભાવમાં વધારો ફુગાવાના મામલે ચિંતાનું કારણ બની રહે છે. ગ્રામીણ માંગમાં સુધારો જોવા મળી રહ્યો છે. નાણાકીય વર્ષ ૨૪ ના સીપીઆઈ ૫.૪ પર રહેવાનું અનુમાન છે. આરબીઆઈ ગવર્નરે કહ્યું કે આરબીઆઈ ફુગાવાને ચાર ટકા સુધી નીચે લાવવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે અને દરેક શક્ય પ્રયત્નો કરી રહી છે.

સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાના ડેટા અનુસાર, તેલંગાણા, રાજસ્થાન, મધ્યપ્રદેશ, છત્તીસગઢ અને મિઝોરમમાં તાજેતરની વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ દરમિયાન 2018માં આ રાજ્યોની છેલ્લી ચૂંટણીઓની સરખામણીમાં અનામી ચૂંટણી બોન્ડ દ્વારા રાજકીય ભંડોળમાં 400% થી વધુનો વધારો થયો છે.
બુધવારે માહિતી અધિકાર (RTI) કાયદા હેઠળ ઍક્સેસ કરાયેલ SBI ડેટા દર્શાવે છે કે 6 નવેમ્બરથી 20 નવેમ્બર દરમિયાન યોજાયેલા વેચાણના સૌથી તાજેતરના (29મી) તબક્કામાં રૂૂ. 1,006.03 કરોડના ઇલેક્ટોરલ બોન્ડ્સનું વેચાણ અને રોકડ કરવામાં આવ્યું હતું. કુલ રકમના 99 ટકા જેટલી રકમ રૂૂ. 1 કરોડના મૂલ્યના બોન્ડના વેચાણ દ્વારા એકત્ર કરવામાં આવી હતી.
અન્ય આરટીઆઈ જવાબમાં, એસબીઆઈ ડેટા દર્શાવે છે કે 2018 માં, જ્યારે 1 નવેમ્બરથી 11 નવેમ્બર દરમિયાન ચૂંટણી બોન્ડના છઠ્ઠા તબક્કાનું વેચાણ થયું હતું, ત્યારે કુલ વેચાણમાં 184.20 કરોડ રૂૂપિયાનો ઉમેરો થયો હતો. આ પાંચ રાજ્યોની ચૂંટણી તે વર્ષે નવેમ્બર-ડિસેમ્બરમાં યોજાઈ હતી.
ઇલેક્ટોરલ બોન્ડ સ્કીમ હેઠળ તાજેતરના વેચાણ (29મા તબક્કા)માં તેલંગાણાની રાજધાની હૈદરાબાદ (રૂૂ. 359 કરોડ)માં સૌથી વધુ વેચાણ થયું હતું, ત્યારબાદ મુંબઇ (રૂૂ. 259.30 કરોડ), અને દિલ્હી (રૂૂ. 182.75 કરોડ) હતું.
ભૂતકાળના ધોરણની જેમ, જ્યારે પોલ બોન્ડને રોકડ કરવાની વાત આવે છે, ત્યારે નવી દિલ્હી શાખાએ સૌથી વધુ રકમ (રૂૂ. 882.80 કરોડ) રિડીમ કરી હતી. હૈદરાબાદ રૂૂ. 81.50 કરોડ સાથે બીજા ક્રમે હતું.
અન્ય રાજ્યોમાં જ્યાં ચૂંટણી યોજાઈ હતી, તેમાં જયપુર (રાજસ્થાન)માં રૂૂ. 31.50 કરોડ સુધીના પોલ બોન્ડ્સ, રૂૂ. 5.75 કરોડ રાયપુર (છત્તીસગઢ)માં અને રૂૂ. 1 કરોડ ભોપાલ (મધ્યપ્રદેશ)માં વેચાયા હતા. જો કે, આ ત્રણ રાજ્યોમાંથી કોઈએ પણ રોકડીકરણ નોંધ્યું નથી. મિઝોરમમાં કોઈ વેચાણ નોંધાયું નથી.