નોઈડાના ખેડૂતો દ્વારા રવિવારે દિલ્હી સુધી કૂચની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. મોટી સંખ્યામાં ખેડૂતોએ પોતાની માંગણીઓને લઈને દિલ્હી-નોઈડા બોર્ડરનો ઘેરાવ કર્યો હતો. તે જ સમયે, પોલીસે તેમને રોકવા માટે ઘણી જગ્યાએ બેરિકેડ લગાવ્યા હતા. ખેડૂતોના આંદોલનને કારણે દિલ્હી-નોઈડા ચિલ્લા બોર્ડર પર કલાકો સુધી જામ રહ્યો હતો. જોકે, અધિકારીઓ સાથે લાંબી વાતચીત બાદ ખેડૂતો દિલ્હી કૂચ નહીં કરવા માટે સંમત થયા છે.

નોઈડાના ખેડૂતો ભારતીય કિસાન પરિષદ (BKP), કિસાન મજદૂર મોરચા (KMM) અને સંયુક્ત કિસાન મોરચા (SKM) સહિત અન્ય સંગઠનોના બેનર હેઠળ વિરોધ કરી રહ્યા છે. આ ખેડૂતો નવા કાયદા હેઠળ વળતરની માંગ સાથે છેલ્લા એક સપ્તાહથી વિરોધ કરી રહ્યા હતા. ખેડૂત અને સત્તાધિકારી વચ્ચે લાંબી ચર્ચા થઈ. નોઈડા ઓથોરિટીએ ખેડૂતો પાસેથી એક સપ્તાહનો સમય માંગ્યો છે, જો કે, ખેડૂતો તેના માટે સંમત થયા છે.

ખેડૂતોના સંગઠન દ્વારા દિલ્હી કૂચ પર બ્રેક લગાવવાની માહિતી આપવામાં આવી છે. ખેડૂત સંગઠનના પ્રતિનિધિએ જણાવ્યું હતું કે, આંદોલન હાલ પૂરતું મોકૂફ રાખવામાં આવ્યું છે. જો યુપી સરકાર સાથે વાતચીત નિષ્ફળ જશે તો દિલ્હી કૂચ અંગે આગળનો નિર્ણય કરવામાં આવશે. ખેડૂત પ્રતિનિધિઓ હવે રાજ્ય સરકાર સાથે વાત કરશે.

નોઈડાના ખેડૂતો 27 નવેમ્બરથી આને લઈને વિરોધ કરી રહ્યા છે. ખેડૂતોએ 27 નવેમ્બરે ગ્રેટર નોઈડા ઓથોરિટી અને 28 નવેમ્બરથી 1 ડિસેમ્બર સુધી યમુના ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટીની બહાર પ્રદર્શન કર્યું હતું. આ દરમિયાન ખેડૂતો અને અધિકારીઓ વચ્ચે ઘણી બેઠકો પણ યોજાઈ હતી. પરંતુ મામલો ઉકેલી શકાયો ન હતો. તે જ સમયે, આ પછી ખેડૂતોએ 2 ડિસેમ્બરે દિલ્હી કૂચ કરવાની જાહેરાત કરી. તેમને રોકવા માટે પોલીસ પ્રશાસને વિવિધ સ્થળોએ બેરિકેડ લગાવ્યા હતા.

તે જ સમયે, ખેડૂત અને સત્તાધિકારી વચ્ચે કેટલાક કલાકો સુધી વાતચીત થઈ. ગ્રેટર નોઈડા, નોઈડા અને યમુના ઓથોરિટીએ ખેડૂતો પાસેથી એક સપ્તાહનો સમય માંગ્યો છે. ખેડૂતોને ખાતરી આપવામાં આવી છે કે એક સપ્તાહમાં તેમની સમસ્યાઓનું નિરાકરણ કરવામાં આવશે. તે જ સમયે, અધિકારીઓના આશ્વાસન પછી, ખેડૂતોએ એક અઠવાડિયા માટે દિલ્હી કૂચ કરવાનો નિર્ણય મોકૂફ રાખ્યો છે. હાલમાં પણ ખેડૂત એક્સપ્રેસ વે પર હાજર છે.

અધિકારીઓ સાથે લાંબી વાતચીત પછી, ખેડૂતોએ નિર્ણય લીધો છે કે તેઓ હાલમાં દલિત પ્રેરણા સ્થળની અંદર તેમનો વિરોધ ચાલુ રાખશે. તેઓ એક સપ્તાહ સુધી દલિત પ્રેરણા સ્થળ પર રાહ જોશે. તેમનું કહેવું છે કે જો એક સપ્તાહની અંદર આ મામલે સહમતિ નહીં બને તો તમામ કિસાન મોરચા દિલ્હી તરફ કૂચ કરશે. ખેડૂતોના આ પગલા બાદ દિલ્હી-નોઈડા બોર્ડર પર લગાવવામાં આવેલા બેરિકેડ્સને હટાવી દેવામાં આવ્યા છે.

ખેડૂત અને ઓથોરિટી વચ્ચેની વાતચીતમાં યમુના ઓથોરિટીના ઓએસડી શૈલેન્દ્ર સિંહ, નોઈડા ઓથોરિટીના ACEO મહેન્દ્ર પ્રસાદ, ગ્રેટર નોઈડા ઓથોરિટીના ઓએસડી અને ઘણા પોલીસ અધિકારીઓ હાજર હતા. પોલીસે દિલ્હી-નોઈડા બોર્ડર પરથી બેરિકેડ હટાવી દીધા છે. ગ્રેટર નોઈડાથી દિલ્હીનો રસ્તો ખુલ્લો કરી દેવામાં આવ્યો છે.

ખેડુતોની માંગણી

કિસાન મોરચાએ 20 ટકા પ્લોટ આપવાની માંગ કરી હતી.
જમીનધારી અને જમીન વિહોણા ખેડૂતોના તમામ બાળકોને રોજગારી અને પુનર્વસનના તમામ લાભો આપવા
ખેડૂત સંગઠન દ્વારા પ્રશાસન અને સત્તામંડળ સમક્ષ સતત આ મામલો ઉઠાવવામાં આવી રહ્યો છે.

સેન્સેટ સંમેલન કહે છે કે 2025 સુધીમાં વિશ્ર્વના 204માંથી 155 દેશો વસતી ટકાવી રાખવા પૂરતો ઉચ્ચ પ્રજનન રેટ જાળવી નહીં શકે

હાલમાં સમગ્ર વિશ્વમાં વસ્તીની ચર્ચા થઈ રહી છે. સંઘના વડા મોહન ભાગવતે વસ્તીમાં ઘટાડા અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. ભાગવતે કહ્યું કે વસ્તીમાં ઘટાડો ચિંતાનો વિષય છે. વસ્તી વૃદ્ધિ દર 2.1 હોવો જોઈએ. જો આ ઘટશે તો તે સમાજ માટે મોટો ખતરો છે. સંઘ પ્રમુખે કહ્યું કે બે થી ત્રણ બાળકો હોવા જોઈએ. ભાગવતે કહ્યું કે આધુનિક વસ્તી વિજ્ઞાન કહે છે કે જ્યારે કોઈ સમાજની વસ્તી (પ્રજનન દર) 2.1 થી નીચે જાય છે, ત્યારે તે સમાજ પૃથ્વી પરથી અદૃશ્ય થઈ જાય છે. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે વસ્તી 2.1 થી નીચે ન જવી જોઈએ.

એક તરફ મોહન ભાગવતે વસ્તીને લઈને ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. બીજી તરફ, વિશ્વભરમાં ઘણા એવા દેશો છે જે વસ્તી વધારવા માટે વિવિધ નીતિઓ બનાવી રહ્યા છે અને નાગરિકોને તેના વિશે જાગૃત કરી રહ્યા છે.

ભારત વિશ્વમાં સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતો દેશ છે. ભારતમાં જ્યાં સમયાંતરે વસ્તી નિયંત્રણનો મુદ્દો ઉઠાવવામાં આવે છે. સાથે જ એ જાણવું પણ જરૂૂરી છે કે જો દેશનો પ્રજનન દર 2.1થી નીચે જાય છે તો તે ખતરાની ઘંટડી હશે. વર્ષ 2024માં ભારતમાં કુલ પ્રજનન દર પ્રતિ મહિલા 2.03 બાળકો નોંધાયો છે. લેન્સેટ સર્વેક્ષણના અહેવાલ મુજબ, 2025 સુધીમાં, વિશ્વના ત્રણ ચતુર્થાંશથી વધુ – 204 દેશોમાંથી 155 – સમય જતાં તેમની વસ્તીને ટકાવી રાખવા માટે પૂરતો ઉચ્ચ પ્રજનન દર જાળવી શકશે નહીં. આ ઉપરાંત, યુએન પોપ્યુલેશન ફંડે વૈશ્વિક પ્રજનન દરમાં ઘટાડો જાહેર કર્યો છે, જે વર્ષ 1950માં સ્ત્રી દીઠ સરેરાશ 5 જન્મો હતો, જે હવે ઘટીને વર્ષ 2021માં પ્રતિ સ્ત્રી 2.3 થયો છે. તાઇવાનની વસ્તી ઘણી ઓછી નોંધવામાં આવી છે. દેશમાં પ્રજનન દર 1.11 છે. બીજી તરફ દક્ષિણ કોરિયામાં પ્રજનન દર 1.12 ટકા છે.

વિશ્વનો બીજો સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતો દેશ ચીન પણ હાલમાં ઘટી રહેલા પ્રજનન દરનો સામનો કરી રહ્યું છે. વિશ્વ બેંક અનુસાર, વર્ષ 2022માં ચીનમાં પ્રજનન દર 1.18 નોંધાયો હતો.

બીજી તરફ પશ્ચિમ આફ્રિકન દેશ નાઇજરમાં વિશ્વ વસ્તી સમીક્ષાના 2024ના અહેવાલ અનુસાર, દેશમાં પ્રજનન દર વર્ષ 2023માં 6.73 નોંધાયો છે. આ પછી, મધ્ય આફ્રિકન દેશ અંગોલામાં પ્રજનન દર 5.76 નોંધવામાં આવ્યો છે.

પડોશી દેશોની સ્થિતિ
જો આપણે ભારતના પડોશી દેશો પર નજર કરીએ તો, પાકિસ્તાનનો પ્રજનન દર ભારત કરતા વધારે છે. પાકિસ્તાનમાં અહેવાલો અનુસાર તે 3.39 ટકા છે. વ કરવામાં આવી છે. તે બાંગ્લાદેશમાં પણ યોગ્ય સ્તરે છે. દેશમાં તે 2.08 છે. જોકે, નેપાળ માટે પ્રજનન દર ચિંતાનો વિષય છે અને તે ઘટી રહ્યો છે. નેપાળમાં તે 1.88 નોંધાયું છે. તે જ સમયે, અફઘાનિસ્તાનનો પ્રજનન દર ભારત કરતા ઘણો વધારે છે અને તે 4.53 નોંધવામાં આવ્યો છે.

શ્રેષ્ઠ પ્રજનન દર શું છે?
એ જાણવું અગત્યનું છે કે ચિંતાની શ્રેણીની બહાર પ્રજનન દર શું છે? જો દેશનો કુલ પ્રજનન દર 2.1 છે તો તેનો અર્થ એ છે કે તે સ્થિર છે અને તેને વધુ સારું માનવામાં આવે છે. તે જ સમયે, જો પ્રજનન દર 1.5 છે, તો તેનો અર્થ એ છે કે વસ્તી ઓછી થઈ રહી છે અને જન્મ દર ઘટી રહ્યો છે. જો આમ થશે તો તેની અસર બહુ મોટી થશે. દેશની વસ્તી વૃદ્ધત્વ રાખશે અને તેની સાથે મેળ ખાતી કોઈ બર્થ નહીં હોય.

શું છે મુસ્લિમ દેશોની હાલત?
જ્યાં આ સમયે આપણે જોયું કે આફ્રિકન દેશોમાં પ્રજનન દર વધારે છે. તે જ સમયે, ચાલો જોઈએ કે મુસ્લિમ દેશોમાં પ્રજનન દર શું છે અને તે ભારત કરતા ઓછો છે કે વધુ. મુસ્લિમ દેશ સાઉદી અરેબિયામાં પ્રજનન દર 1.89 છે. ઇન્ડોનેશિયામાં તે 1.99 છે, યુએઇમાં તે 1.62 છે. તુર્કીએ 1.91, લેબનોનમાં 1.71 રેકોર્ડ કર્યા છે. સાઉદી અરેબિયા અને ઈન્ડોનેશિયાનો પ્રજનન દર ભારત કરતા ઓછો છે, જ્યારે ઈરાકનો પ્રજનન દર ભારત કરતા વધારે છે. તે 3.17 નોંધવામાં આવ્યો છે. તે સુદાનમાં 4.54, દક્ષિણ સુદાનમાં 5.2, સીરિયામાં 2.74, યમનમાં 2.91 અને જોર્ડનમાં 2.91 નોંધાયું છે.

વિકસિત દેશોમાં યુટિલિટી રેટ ઓછો
અમેરિકામાં પણ પ્રજનન દર ભારત કરતા ઓછો નોંધાયો છે. તે 1.84 નોંધાયું છે. જ્યારે યુકેમાં તે અમેરિકા કરતાં ઓછું છે અને 1.63 રહે છે. તે જ સમયે, જાપાન માટે પણ વસ્તી ચિંતાનો વિષય છે, દેશમાં 1.39 નો પ્રજનન દર નોંધવામાં આવ્યો છે. વર્ષ 2023માં ફ્રાન્સનો પ્રજનન દર 1.9, ઇટાલીનો 1.2 અને નોર્વેનો 1.6 નોંધાયો છે.

ભ્રષ્ટાચાર વિરોધી બ્યુરો (એસીબી) એ સિંચાઈ વિભાગના સસ્પેન્ડેડ એન્જિનિયરના ઘરે સર્ચ દરમિયાન કરોડો રૂૂપિયા રોકડા જપ્ત કર્યાં છે.એન્જિનિયરની સામે અપ્રમાણસર સંપત્તિનો કેસ નોંધાયા બાદ તેને સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યો હતો અને કરોડો રૂૂપિયાની સંપત્તિ મળી આવી છે.

એસીબીએ શનિવારે જણાવ્યું કે આ મિલકત અધિકારીની આવક કરતા અનેેકગણી વધારે છે. એજન્સીએ સર્ચ દરમિયાન પાંચ પ્લોટ, 6.5 એકર ખેતીની જમીન, છ ફ્લેટ અને અન્ય મિલકતોના દસ્તાવેજો મળી આવ્યાં છે.
તેલંગાણામાં આ વર્ષે મે મહિનામાં એસીબીએ સિંચાઈ વિભાગના મદદનીશ કાર્યપાલક ઈજનેરને 1 લાખ રૂૂપિયાની લાંચ લેતા રંગે હાથે ઝડપ્યાં હતા, ત્યાર બાદ તેમને સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યાં હતા.

એન્જિનિયર વિરુદ્ધ અપ્રમાણસર સંપત્તિનો કેસ નોંધવામાં આવ્યો હતો અને પછી જ્યારે એસીબીએ તેના ઘરની તપાસ કરી ત્યારે તેને 17 કરોડથી વધુની સંપત્તિની જાણ થઈ હતા અને કરોડો રૂૂપિયા રોકડા મળી આવ્યાં છે. હજુ પણ આ ભ્રષ્ટ અધિકારી પાસે કરોડો રૂૂપિયાની વધુ સંપત્તિ હોવાનો અંદાજ છે. જેની એસીબી દ્વારા તપાસ થઇ રહી છે.